خلیفه و سلطان (1912م)، یکى از پژوهشهای درخشان بارتولد است که شامل سیر تحول فرمانروایى در سرزمینهای اسلامى پس از رحلت پیامبر اکرم(ص) تا روزگار خلفای عثمانى است. این کتاب را سیروس ایزدی همراه با مقالة «برمکیان‌ِ» بارتولد از «دائرة المعارف اسلام» به فارسى ترجمه، و در 1358ش منتشر کرده است.
